Wydarzenia

25.032024

Woda dla dobrobytu i pokoju - relacja z obchodów Światowego Dnia Wody

W zabytkowych wnętrzach Pałacu Staszica 22 marca obchodziliśmy Światowy Dzień Wody. Uczciliśmy go konferencją organizowaną wspólnie z Komitetem Gospodarki Wodnej PAN. Konferencję poprowadził profesor Tomasz Okruszko (SGGW). Zgodnie z wieloletnią już tradycją Konferencja podzielona była na dwie części: prezentacyjną oraz panel dyskusyjny.

Konferencja była poprzedzona spotkaniem warsztatowym Komitetu Gospodarki Wodnej PAN, którego wyniki zaprezentowano podczas głównego spotkania. Po wprowadzeniu przez profesora Tomasza Okruszko, raport ONZ pt. "Woda dla dobrobytu i pokoju" przedstawiła mgr inż. Anna Mitraszewska z Polskiego Komitetu Globalnego Partnerstwa dla Wody.
W raporcie, który ma na celu dostarczenie decydentom wiedzy i narzędzi do formułowania i wdrażania zrównoważonej polityki wodnej, postawiono trzy podstawowe tezy:
  • Rosnące zapotrzebowanie w połączeniu z rosnącym zanieczyszczeniem i skutkami zmian klimatycznych, zagrażają zrównoważonemu wykorzystaniu zasobów słodkiej wody na świecie.  
  • Woda jest siłą napędową wzrostu społeczno-gospodarczego.
  • Na podstawowym poziomie, woda powinna przyczyniać się do pokoju, motywować do współpracy i dyplomacji.
Woda najczęściej była celem, narzędziem lub ofiarą działań wojennych, ale zazwyczaj nie była ich przyczyną. Jednak spory o wodę mogę wystąpić, gdy popyt przewyższa podaż, gdy dostepność wody jest zgrożona z powodu zanieczyszczenia lub gdy usługi dostarczania wody są w jakiś sposób zakłócone. W raporcie wskazano, że rządzący nie nadają wystarczającego priorytetu zapewnieniu bezpiecznego i przystępnego cenowo dostępu do wody, usług sanitarnych i higieny. Nierówności w dostępie do usług wodno-kanalizacyjnych mogą stanowić barierę dla stabilności społeczno-gospodarczej oraz dla dobrobytu, tworząc napięcia między społecznościami. 
Podsumowując raport, Anna Mitraszewska wspomniała, że w pełni rozwinięta infrastruktura i systemy zarządzania zasobami wodnymi mogą promować wzrost gospodarczy. Zrównoważona gospodarka wodna generuje wiele korzyści dla jednostek i społeczności, takich jak: zdrowie, bezpieczeństwo żywnościowe i energetyczne, zatrudnienie i rozwój gospodarczy. Dzięki tym korzyściom woda będzie prowadzić do dobrobytu, a sprawiedliwy podział korzyści, zysków i dobrobytu będzie promował pokój.
Następnie, wyniki dwugodzinnego spotkania warsztatowego Komitetów PAN dotyczącego "Wody w przemyśle i energetyce", przedstawili dr inż. Anna Dubel (AGH) i prof. Tomasz Walczykiewicz (IMGW). Przeanalizowano aktualne potrzeby naukowe dla identyfikacji synergii w obszarach badawczych dotyczących energetyki, przemysłu i gospodarki wodnej oraz wskazano rekomendacje dla tworzenia programów badań naukowych, a także polityk i strategii w tych obszarach.
Kolejnym punktem programu Konferencji były wystąpienia dotyczące rejonów, które zmagają się ze skrajnie różnymi problemami związanymi z wodą:
  • brak wody i wzajemne oddziaływanie na siebie zasobów wodnych, dynamiki geopolitycznej i rozwoju gospodarczego na Bliskim Wschodzie - dr Hossein Hamidifar
  • nadmiar wody, ochrona przeciwpowodziowa i strategie adaptacji do wzrostu poziomu mórz w krajach Beneluksu - dr hab. inż. Robert Banasiak 

Po prezentacjach eksperckich, odbyła się dyskusja panelowa moderowana przez profesora Tomasza Okruszko, w której udział wzięli (na zdjęciu od lewej):
prof. dr hab. Krzysztof Szamałek (Dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego PIG PIB), Mateusz Balcerowicz (Zastępca Prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą), dr hab. inż. Monika Kalinowska (Instytut Geofizyki PAN), dr hab. inż. Robert Banasiak (Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej), Anna Mitraszewska (Polski Komitet Globalnego Partnerstwa dla Wody), dr inż. Anna Dubel (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie), prof. dr hab. inż. Tomasz Walczykiewicz (Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej).