W dniu 30 października Komisja Europejska przyznała status prawny Konsorcjum Europejskiej Infrastruktury Badawczej (European Research Infrastructure Consortium - ERIC) dla EPOS (European Plate Observing System – System Obserwacji Płyty Europejskiej). EPOS, łącząc setki pojedynczych infrastruktur badawczych zlokalizowanych w krajach europejskich, zapewni otwarty dostęp do zintegrowanych danych i usług.

W dniach 6-7 listopada 2018 ustanowione zostało Zgromadzenie Ogólne EPOS-ERIC, uzgodnione przez rządowych przedstawicieli w EPOS, oraz odbyło się pierwsze posiedzenie Zgromadzenia przedstawicieli krajów członkowskich EPOS-ERIC. Siedzibą Konsorcjum zostały Włochy, a umowy EPOS-ERIC podpisali przedstawiciele następujących krajów:  Belgia, Dania, Francja, Holandia, Norwegia, Portugalia, Słowenia, Wielka Brytania i Włochy. Przedstawiciele Grecji, Islandii i Szwajcarii zostali członkami obserwatorami Zgromadzenia.

8 listopada 2018, Zgromadzenie Ogólne EPOS-ERIC jednogłośnie przyjęło wniosek Polski w sprawie członkostwa w Konsorcjum. Tym samym Polska zyskała prawo głosu we wszystkich decyzjach Zgromadzenia. Przedstawicielami Polski w Zgromadzeniu Ogólnym będą: Pan Michał Rybiński, Główny Specjalista Departament Innowacji i Rozwoju MNiSW, oraz Pan prof. Stanisław Lasocki, Kierownik Zakładu Sejsmologii IGF PAN. Po zakończeniu fazy implementacyjnej Zgromadzenie Ogólne EPOS-ERIC będzie organem nadzorującym Dyrektora Wykonawczego EPOS stojącego na czele Biura Koordynacyjnego EPOS.

EPOS to program integracji Europejskiej infrastruktury naukowej służącej badaniu Ziemi. Integracja ta pozwoli naukowcom na szersze multidyscyplinarne podejście do nie w pełni zrozumianych mechanizmów powstawania trzęsień ziemi, erupcji wulkanów, tsunami jak i do zagadnień geo-zagrożenia w tym tych związanych z eksploatacją zasobów Ziemi. Sukces badań opartych o zintegrowane infrastruktury EPOS ma szansę mieć  poważny wpływ na stan środowiska oraz na dobrobyt społeczeństw w Europie.

Polska jest obecna w EPOS od fazy przygotowawczej, która rozpoczęła się w 2010 roku. Reprezentantem krajowym został Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk. Wejście do EPOS poprzedziło powstanie w 2009 roku konsorcjum EPOS-PL zarządzającego pracami na rzecz EPOS w Polsce. W skład konsorcjum EPOS-PL wchodzą Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk - koordynator, Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet AGH, Główny Instytut Górnictwa, Instytut Geodezji i Kartografii, Instytut Geologiczny Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu oraz Wojskowa Akademia Techniczna.

Polskie jednostki naukowe uczestniczą w wielu grupach roboczych EPOS udostępniając społeczności międzynarodowej zbierane dane geodezyjne, sejsmologiczne, geomagnetyczne i inne służące badaniom Ziemi.  Najistotniejszym pod względem merytorycznym wkładem Polski w EPOS jest zainteresowanie międzynarodowej społeczności EPOS sprawami geo-zagrożeń antropogenicznych związanych z eksploracją i eksploatacją zasobów Ziemi, a w konsekwencji utworzenie i prowadzenie Węzła Tematycznego Zagrożeń Antropogenicznych (Thematic Core Service Anthropogenic Hazards – TCS AH) Koncepcja TCS AH opracowana przez prof. Stanisława Lasockiego i prof. Beatę Orlecką-Sikorę z Instytutu Geofizyki PAN, jest wdrażana przez naukowców z 14 instytucji badawczych z 10 krajów Europy wśród których zespól z Zakładu Sejsmologii IGF PAN w Krakowie i zespół z ACK Cyfronet AGH mają główną i kierującą rolę. Instytutowi Geofizyki PAN powierzone zostało zarządzanie europejskimi infrastrukturami badawczymi zintegrowanymi w TCS AH EPOS.

EPOS ERIC, do którego obecnie przystąpiła Polska, jest dwudziestym Europejskim Konsorcjum Badawczym i piątym w dziedzinie nauk o środowisku po Euro-Argo ERIC (europejska infrastruktura badająca rolę oceanów w globalnym systemie klimatycznym), EMSO ERIC (Europejskie wielodyscyplinarne obserwatorium systemu dna morskiego i słupa wody), ICOS ERIC (zintegrowany system obserwacji węgla) i LifeWatch ERIC (europejska infrastruktura e-nauki i technologii w zakresie różnorodności biologicznej i ekosystemu).

W dniach 19–21 listopada w Hotelu Windsor w Jachrance odbędzie się I konferencja naukowo-techniczna poświęcona projektowi EPOS. Zostaną na niej zaprezentowane: główne filary programu EPOS i poszczególne Centra Infrastruktury Badawczej, omówiona będzie działalność na rzecz rozwoju EPOS w Polsce, uczestnicy zobaczą też specjalistyczne poligony pomiarowe zintegrowanych obserwacji procesów geodynamicznych MUSE (Multidiscyplinary Upper Silesian Episode), a także zapoznają się z wynikami wybranych prac badawczych realizowanych przy wykorzystaniu powstającej infrastruktury badawczej.

Ramowy program konferencji i formularz zgłoszeniowy znajdują się na stronie: https://epos-pl.eu/konferencja,52,pl.html