Profesor Paweł Rowiński nowym prezesem ALLEA
Z wielką radością informujemy, że prof. Paweł Rowiński, Dyrektor Instytutu Geofizyki PAN, członek rzeczywisty PAN, został nowym prezesem Europejskiej Federacji Akademii Nauk (ALLEA). Swoją kadencję rozpocznie 1 czerwca.
All European Academies (ALLEA) to Europejska Federacja Akademii Nauk założona w 1994 roku. Należy do niej ponad 50 Akademii Nauk i Towarzystw Naukowych z ponad 40 krajów członkowskich Rady Europy. Sekretariat organizacji mieści się w siedzibie Berlińsko-Brandenburskiej Akademii Nauk i Humanistyki (BBAW) w Berlinie. ALLEA jest instytucją niezależną od interesów politycznych, religijnych, handlowych czy ideologicznych, finansowaną przez akademie członkowskie. Polskimi instytucjami naukowymi zrzeszonymi w ALLEA są Polska Akademia Nauk i Polska Akademia Umiejętności.
O wizji i rozwoju ALLEA na najbliższe lata z nowym prezesem, prof. Pawłem Rowińskim
Wybór polskiego uczonego na tak zaszczytne stanowisko, jakim jest funkcja prezesa ALLEA w latach 2024–2027, jest pierwszym w historii tej organizacji. To nie tylko ogromne wyróżnienie dokonań prof. Pawła Rowińskiego. Jest to sukces polskiej nauki, a także szansa dla naszego kraju, jak i całego regionu Europy Środkowo-Wschodniej.
— Bardzo mnie cieszy takie wyróżnienie, ale równocześnie czuję, że jest to odpowiedzialna i pełna wyzwań funkcja. ALLEA to organizacja, która głośno zaznacza wartość nauki w Europie i zrzesza wiele istotnych jednostek badawczych działających na arenie międzynarodowej – mówi prof. Paweł Rowiński, który przez trzy kadencje był delegatem Polskiej Akademii Nauk w zarządzie ALLEA.
Ten wyjątkowy wybór stwarza ogromne szanse dla wzmocnienia głosu uczonych na europejskiej scenie naukowej, w tym możliwość dialogu z instytucjami europejskimi. W obecnej pełnej wyzwań sytuacji geopolitycznej zwiększenie widoczności polskiej nauki na arenie międzynarodowej jest szczególnie istotne.
Prof. Paweł Rowiński wśród wyzwań, przed jakimi stoi ALLEA, a tym samym świat nauki, wymienił okres pandemii COVID-19 i jej konsekwencje, a także liczne konflikty zbrojne, w tym wojnę w Ukrainie, która znacząco wpływa na sytuację w Polsce. To z kolei stawia wiele pytań, jak to o skuteczne metody odbudowania ukraińskiej nauki, przed Europejską Federacją Akademii Nauk, której centrum w związku ze zmianą na stanowisku prezesa, przenosi się do naszego kraju. Innymi istotnymi zagadnieniami jest rozwój technologii cyfrowych i sztucznej inteligencji, a także organizacja europejskiej nauki, która pod względem wyników zaczyna spadać na niższe pozycje względem państw azjatyckich i USA. Istotnym celem jest też przywrócenie zaufania do nauki i przeciwdziałanie szerzącej się dezinformacji.
— Możliwość reprezentowania ALLEA przez Polskę to niewątpliwie duże wyróżnienie dla naszego kraju i możliwość uczestniczenia w dyskusji dotyczącej kształtowania europejskiej nauki. Można mówić o tej szansie nieco szerzej, w kontekście całego regionu Europy Środkowo-Wschodniej – zaznacza prof. Paweł Rowiński.
Misją ALLEA jest budowanie współpracy między Akademiami poszczególnych krajów, wspieranie prowadzenia i popularyzacji badań naukowych, a także współpraca z Komisją
Europejską i władzami poszczególnych państw. To także działania na rzecz równych szans i rozwoju dla badaczek i badaczy z wielu krajów, których wagę podkreślił prof. Paweł Rowiński.
Zapytany o perspektywę rozwoju ALLEA na okres swojej kadencji, prof. Paweł Rowiński wskazał kilka istotnych kwestii:
— ALLEA jest bardzo widoczna w zakresie doradztwa dla Komisji Europejskiej, ale powinna być też obecna w dialogu z państwami, gdzie nieco inaczej postrzega się kwestie związane z demokracją. To nadal powinna być organizacja stojąca na straży europejskich wartości i wolności nauki. Kolejną kwestią jest ta, że jako kraj powinniśmy odegrać kluczową rolę w odbudowie ukraińskiej nauki we współpracy z zagranicznymi instytucjami badawczymi. Oprócz tego cały czas istotne powinny być dla nas kwestie kryzysu klimatycznego, dostępu do żywności, czystej wody, a w zakresie organizacji nauki – kwestie otwartości, różnorodności, równości czy też inkluzywności – i m.in. w tych kwestiach ALLEA powinna utrzymać swoją funkcję lidera w zakresie doradztwa naukowego.
