Aktualności

20.102023

Nowoczesny monitoring dynamiki kriosfery Svalbardu z wykorzystaniem pomiarów światłowodowych DFOS (Distributed Fibre Optic Sensing)

W tym roku dr Wojciech Gajek rozpoczął realizację projektu FROST: Fibre-optic sensing towards the improvement of environmental monitoring in Svalbard finansowanego przez SIOS.

W projekcie wykorzystywana jest nowatorska technologia DFOS czyli Distributed Fibre Optic Sensing, dzięki której kabel światłowodowy zastępuje setki tradycyjnych czujników sejsmicznych. Naukowcy z IGF PAN, NORSAR i UiT Arctic Univeristy of Norway w Tromso oczekują, że nowa jakość danych sejsmicznych pozwoli na lepsze zrozumienie sejsmiczności związanej z lodowcem i wieloletnią zmarzliną, oraz da wgląd w zachodzące zmiany właściwości lodu i rozmarzającego gruntu.

Pierwsze prace terenowe miały miejsce we wrześniu 2023 w Hornsundzie. Udało się zainstalować 9 km światłowodu od PSP Hornsund aż na lodowiec Hansa oraz 44 towarzyszące mu tradycyjne czujniki sejsmiczne, kamerę time-lapse oraz wykonano laserowe skany czoła lodowca Hansa.

Naukowcy powrócą do Hornsundu wiosną, by obserwować dynamikę zmian napędzanych wiosennymi roztopami.

 

Eksperyment sejsmiczny z wykorzystaniem nowej technologii Distributed Acoustic Sensing w Hornsundzie (Polska Stacja Polarna, Svalbard)w ramach projektu FROST: Fibre-optic sensing towards the improvement of environmental monitoring in Svalbard. Projekt jest sfinansowane przez SIOS (Svalbard), liderem projektu jest Wojciech Gajek. Instytutcje uczestniczące: Instytut Geofizyki PAN, NORSAR, UiT Arctic University of Norway. Więcej informacji na temat projektu w języku angielskim: https://www.researchinsvalbard.no/project/04b30000-44fe-be84-bcac-08db2eaaa064/project-info

  • Grupa terenowa i szpula 1 km światłowodu. Od prawej: Wojciech Gajek (IGF PAN, kierownik projektu), Mateusz Olszewski (praktykant z AGH), Mariusz Białecki (IGF PAN), Andreas Wuestefeld (NORSAR). Fot. Wojciech Gajek

    Grupa terenowa i szpula 1 km światłowodu. Od prawej: Wojciech Gajek (IGF PAN, kierownik projektu), Mateusz Olszewski (praktykant z AGH), Mariusz Białecki (IGF PAN), Andreas Wuestefeld (NORSAR). Fot. Wojciech Gajek

  • Instalacja światłowodu na morenie. Fot. Wojciech Gajek

    Instalacja światłowodu na morenie. Fot. Wojciech Gajek

  • Kabel przy sieci sejsmologicznej obok PSP Hornsund. Fot. Wojciech Gajek

    Kabel przy sieci sejsmologicznej obok PSP Hornsund. Fot. Wojciech Gajek

  • Transport światłowodu na lodowiec Hansa z wykorzystaniem sanek. Fot. Wojciech Gajek

    Transport światłowodu na lodowiec Hansa z wykorzystaniem sanek. Fot. Wojciech Gajek

  • Andreas łączy kolejne sekcje światłowodu. Fot. Mateusz Olszewski

    Andreas łączy kolejne sekcje światłowodu. Fot. Mateusz Olszewski

  • Światłowód na lodowcu Tuvabreen zaraz po pierwszych opadach śniegu. Krótko potem świeży śnieg zasypał kabel gwarantując lepsze związanie z podłożem i izolację od wiatru. Fot. Wojciech Gajek

    Światłowód na lodowcu Tuvabreen zaraz po pierwszych opadach śniegu. Krótko potem świeży śnieg zasypał kabel gwarantując lepsze związanie z podłożem i izolację od wiatru. Fot. Wojciech Gajek

  • Dane są zapisywane i na bieżąco wyświetlane w domku środowiskowym przy PSP Hornsund, gdzie umieszczone jest urzędzenie odpowiedzialne za przeprowadzenie pomiaru. Fot. Mateusz Olszewski

    Dane są zapisywane i na bieżąco wyświetlane w domku środowiskowym przy PSP Hornsund, gdzie umieszczone jest urzędzenie odpowiedzialne za przeprowadzenie pomiaru. Fot. Mateusz Olszewski

  • W oczekiwaniu na pomiaru GPS w ramach tzw. „tap-test” (pomiar pozycji z jednoczesnym stukaniem w kabel w celu dowiązania zapisywanych amplitud drgań z konkretnym miejscem w terenie i metrażem kabla). Łączenia światłowodu przymocowane są na tyczkach w celu ułatwienia dostępu do złączek wiosną. Fot. Mateusz Olszewski

    W oczekiwaniu na pomiaru GPS w ramach tzw. „tap-test” (pomiar pozycji z jednoczesnym stukaniem w kabel w celu dowiązania zapisywanych amplitud drgań z konkretnym miejscem w terenie i metrażem kabla). Łączenia światłowodu przymocowane są na tyczkach w celu ułatwienia dostępu do złączek wiosną. Fot. Mateusz Olszewski