Aktualności

03.112021

Po ponad 40 latach polscy naukowcy powrócą do Oazy Bungera w Antarktydzie Wschodniej

Rusza 4. Wyprawa geofizyczna do Stacji im. A.B. Dobrowolskiego.

Stacja im. Antoniego B. Dobrowolskiego jest najstarszą polską stacją antarktyczną. Budynki Stacji zostały wybudowane w roku 1957r. przez Związek Radziecki i przekazane w darze Polsce (wraz z wyposażeniem) jako stacja Oazis w grudniu 1958r. Techniczne przejęcie Stacji przez Polską Akademię Nauk nastąpiło w styczniu 1959r. W dniu przejęcia stacja została przemianowana na Stację im. Antoniego B. Dobrowolskiego, a w roku 1991 Stacja została użyczona Instytutowi Geofizyki PAN w celu prowadzenia działalności statutowej.
Ze względu na specyfikę klimatyczną, geomorfologiczną i geologiczną, Oaza jest unikalnym miejscem na Ziemi, traktowanym często jako analog marsjański . Zagadkowość genezy Oazy Bungera, bliskość południowego bieguna magnetycznego, bezpośredni dostęp do proterozoicznego podłoża kontynentu oraz możliwość prowadzenia badań w nieskażonym środowisku przyrodniczym sprawia, że Oaza jest jednym z najbardziej atrakcyjnych naukowo miejsc na Antarktydzie.
Jak podkreśla prof. Marek Lewandowski, kierownik Zakładu Badań Polarnych i Morskich IGF PAN, inicjator oraz kierownik projektu rewitalizacji Stacji Dobrowolskiego, a także kierownik 4. Wyprawy Geofizycznej: Ze względu na niegościnność tego miejsca, docelowo planujemy postawienie całorocznych, autonomicznych (w sensie zasilania w energię) i automatycznych stacji geofizycznych (sejsmicznych, magnetycznych), które pozwolą na badanie głębokich struktur Ziemi oraz procesu generacji ziemskiego pola magnetycznego. Planujemy także ustawienie anteny do badań jonosfery, której stan, podobnie jak obraz magnetosfery, pozwoli na lepsze prognozowanie pogody kosmicznej, nie pozostającej, jak się wydaje, bez wpływu na zmiany klimatyczne.
Profesor zwraca też uwagę, że wymagające warunki środowiskowe Oazy Bungera, dają jednocześnie ogromne możliwości testowania zarówno innowacyjnych źródeł zasilania aparatury naukowej w energię, jak i technik telekomunikacyjnych dla przesyłania danych pomiarowych: Oaza stanowi zatem doskonały poligon współpracy pomiędzy nauką i firmami rozwijającymi technologie budowy odnawialnych źródeł energii oraz systemów teletransmisyjnych.
W skład 4. Wyprawy Geofizycznej do Stacji im. A. B. Dobrowolskiego, która rusza już 10 listopada z portu w Bremerhaven wchodzą:
  • prof. Monika A. Kusiak- geolog, geochemik izotopowy, IGF PAN
  • prof. Marek Lewandowski- geofizyk, geolog, paleomagnetyk- kierownik Wyprawy
  • prof. Wojciech Miloch- fizyk, fizyk jonosfery, Uniwersytet w Oslo
  • dr Adam Nawrot- geograf, geomorfolog
Program rewitalizacji Stacji jest realizowany w ramach środków finansowych na utrzymanie aparatury naukowo-badawczej, stanowiska badawczego oraz specjalnej infrastruktury informatycznej SPUB i SPUBI Polska Stacja Antarktyczna im. Antoniego B. Dobrowolskiego,Oaza Bungera, Antarktyda Wschodnia