MIEJSCE: Instytut Geofizyki PAN, ul. Księcia Janusza 64, Warszawa, sala 213 lub online

ZGŁOSZENIA: Udział w konferencji jest bezpłatny. Prosimy o zgłaszanie się przez FORMULARZ ZAPISU. Istnieje możliwość udziału online. Po wybraniu tej opcji w formularzu zapisu prześlemy uczestnikom link do spotkania.

PROGRAM KONFERENCJI

11.00 – 11.15 POWITANIE

• dr hab. Rafał Szaniawski, Zastępca Dyrektora ds. Naukowych Instytutu Geofizyki PAN
• prof. Tomasz Okruszko, Prorektor ds. Nauki -  Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wiceprzewodniczący Komitetu Nauk o Wodzie i Gospodarki Wodnej PAN 

11.15 – 11.35 PRZEDSTAWIENIE RAPORTU UNESCO na temat wody „Mountains and glaciers: Water towers”, dr inż. Anna Łoboda, Zakład Hydrologii i Hydrodynamiki Instytutu Geofizyki PAN

11.35 – 12.20 PREZENTACJE EKSPERCKIE

• dr hab. Oskar Głowacki, Zakład Badań Polarnych I Morskich, Instytut Geofizyki PAN „Walka wody z lodem w zmieniającym się klimacie, czyli o badaniu tajemniczych i niebezpiecznych zatok lodowcowych

Ponad miliard ludzi – czyli prawie 15% światowej  populacji – mieszka w odległości 10 km od wybrzeży. To właśnie te rejony będą szczególnie dotknięte wzrostem poziomu oceanów spowodowanym topnieniem lodowców i lądolodów. Aby móc minimalizować społeczno-ekonomiczne i przyrodnicze skutki tego procesu, musimy badać szybkość przemian lodu w wodę w skali całej Ziemi. Bardzo istotne jest nie tylko monitorowanie, ale także przewidywanie tempa zaniku lodowców. Jedną z głównych przyczyn niedokładności prognoz wzrostu poziomu morza jest słabe poznanie procesów przebiegających na styku wielkich pokryw lodowych i ocieplającego się oceanu. Dlaczego zatoki lodowcowe są tak tajemnicze i niebezpieczne? Jak badamy cielenia lodowców, czyli odrywanie się gór lodowych na granicy z morzem? W trakcie wykładu odpowiemy na te i inne pytania.

• dr hab. Mateusz Grygoruk, SGGW „Umarł król - niech żyje król? Degradacja torfowiska palsa jako początek nowego węglożernego ekosystemu"

W prezentacji zostaną przedstawione wyniki badań nad torfowiskiem typu palsa, leżącym w północnej Norwegii oraz ulegającym degradacji w wyniku ocieplenia klimatu.

• dr Bartłomiej Luks, Zakład Badań Polarnych I Morskich, Instytut Geofizyki PA, „Po co nam monitoring lodowców? Jak pomoże projekt LIQUIDICE?”

Czy przyszłość naszej planety topnieje na naszych oczach? Projekt LIQUIDICE to międzynarodowa inicjatywa badawcza, która odpowiada na to pytanie, badając zmiany lodowców Alp, Norwegii, Himalajów, Spitsbergenu oraz w pokrywie lodowej Grenlandii. To fascynująca historia o tym, jak śnieg, lód i wieloletnia zmarzlina kształtują globalny klimat i przyszłość zasobów wodnych. Dzięki współpracy 18 czołowych instytucji naukowych z Europy i Indii, projekt wykorzystuje najnowsze technologie – od obserwacji satelitarnych po zaawansowane modele klimatyczne – by lepiej przewidywać, jak zmieniający się klimat wpłynie na poziom mórz, hydrologię i życie milionów ludzi. To badania, które mają realne znaczenie dla gospodarki wodnej, energetyki, turystyki i strategii adaptacyjnych.

12.20 – 13.20 PANEL DYSKUSYJNY

Prowadzący: Prof. Tomasz Okruszko

​Paneliści:

• dr hab. Mateusz Grygoruk, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
• prof. Marzena Osuch, Kierownik Zakładu Hydrologii i Hydrodynamiki IGF PAN
• dr hab. Mateusz Moskalik, Kierownik Zakładu Badań Polarnych i Morskich IGF PAN
• dr hab. Oskar Głowacki, IGF PAN
• dr Bartłomiej Luks, IGF PAN

13.20 –  13.30 PRZERWA KAWOWA

13.30 – 14.30 Pokaz filmu dokumentalnego „Gdy zniknie lód” i dyskusja z bohaterami filmu

"Gdy zniknie lód", reż. Kuba Witek (2024) Film powstał w ramach projektu „RAW – Recesja i Więdnięcie”, który uzyskał środki w ramach konkursu GRIEG finansowanego z Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021 (numer umowy: UMO-2019/34/H/ST10/00504). Zmiany klimatu oraz skutki globalnego ocieplenia są dziś szczególnie odczuwalne w Arktyce. Zmniejsza się jej pokrywa śnieżna, kurczy się zasięg lodu morskiego, a lodowce topnieją i wycofują się na ląd. W Oceanie Arktycznym pojawia się coraz więcej cieplejszych wód atlantyckich, a wraz z nimi nowe gatunki, które wypierają te od zawsze związane z rejonami polarnymi. Zmiany te mają znaczenie nie tylko dla lokalnego ekosystemu, ale mogą mieć wpływ na środowisko całej Ziemi. Procesy te należy zbadać i zrozumieć. Grupa naukowców z dwóch instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk, Instytutu Geofizyki oraz Oceanologii, wraz z partnerami z Zachodnionorweskiego Uniwersytetu Nauk Stosowanych w ramach projektu "RAW – Recesja i Więdnięcie" chce zrozumieć, jaki jest wpływ recesji lodowców, które aktualnie uchodzą do morza, na morską produkcję biologiczną i biogeochemię morza w Arktyce.

Prelegenci i paneliści (w kolejności alfabetycznej):

dr hab. Oskar Głowacki - oceanograf, geofizyk, profesor w Zakładzie Badań Polarnych i Morskich Instytutu Geofizyki PAN. Bada wzajemne oddziaływania pomiędzy lodowcami i oceanem w dobie zmian klimatu. Spędził łącznie ponad rok wykonując prace terenowe w Arktyce, a także odbył 2,5-roczny staż podoktorski na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. Laureat nagrody Prezesa Rady Ministrów za rozprawę doktorską, stypendium dla wybitnych młodych naukowców MNiSW oraz nagrody im. Maurycego Piusa Rudzkiego Wydziału III PAN.

dr hab. Mateusz Grygoruk - prof. SGGW jest geografem, dyrektorem Centrum Badań Klimatu SGGW. W swojej pracy badawczej zajmuje się procesami przemian mokradeł oraz zarządzania środowiskiem w zakresie jego skutecznego odtwarzania w warunkach zmieniającego się klimatu. Przedmiotem prowadzonych przez niego prac badawczych są przepływy wody oraz strumienie emisji gazów cieplarnianych na mokradłach Europy, Azji i Ameryki. Jest wiceprzewodniczącym Państwowej Rady Gospodarki Wodnej.

dr Bartłomiej Luks – adiunkt w Zakładzie Badań Polarnych i Morskich Instytutu Geofizyki PAN. Zajmuje się dynamiką zmian pokrywy śnieżnej na Spitsbergenie, badaniami bilansu masy lodowców. Brał udział w kilkudziesięciu wyprawach na Svalbard, gdzie koordynował prace terenowe, głównie na lodowcu Hansa. Jest kierownikiem europejskiego projektu LIQUIDICE, finansowanego z programu Horyzont Europa.

dr inż. Anna Łoboda – adiunkt w Zakładzie Hydrologii i Hydrodynamiki Instytutu Geofizyki PAN. Zajmuje się badaniami skupiającymi się na interakcjach między przepływem wody a roślinnością, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na hydrodynamikę rzek. Staż podoktorski odbyła na Uniwersytecie Twente badając wpływ roślinności brzegowej na stany wód. Obecnie uczestniczy w badaniach mechanizmów oddziaływania roślinności na transport i retencję makroplastiku w ciekach wodnych. Od 2024 r. pełni funkcję sekretarza Komitetu Nauk o Wodzie i Gospodarki Wodnej PAN.

dr hab. Mateusz Moskalik – profesor Instytutu Geofizyki PAN, geofizyk, oceanograf, kierownik Zakładu Badań Polarnych i Morskich. Jego główne zainteresowanie badawcze to zmiany w funkcjonowaniu fiordów polarnych, obejmujące zarówno procesy fizyczne, sedymentologiczne jak i biogeochemiczne, zachodzące w rezultacie zmian klimatu. Badania na Spitsbergenie prowadzi od 2003 r., uczestnik całorocznej wyprawy do Polskiej Stacji Polarnej Hornsund i kilkunastu sezonowych wypraw naukowych. Laureat nagrody Prezesa Rady Ministrów za rozprawę doktorską.

Prof. dr hab. inż. Marzena Osuch – hydrolog, kierownik Zakładu Hydrologii i Hydrodynamiki Instytutu Geofizyki PAN. Zajmuje się obiegiem wody w środowisku i modelowaniem procesów hydrologicznych, w szczególności w kontekście zmiany klimatu. Z pasją zajmuje się analizą zmian warunków hydro-klimatycznych zlewni polarnych. Do Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na Spitsbergenie jeździ od 2004 r. Członkini Komitetu Nauk o Wodzie i Gospodarki Wodnej PAN.